Αμερικής Δημήτριος: "Οι Οικουμενικοί Πατέρες εμπλούτισαν την Ελληνική Γλώσσα, τη θεολογία, τη ρητορική και την ποίηση"

30 Ιανουαρίου 2012

Εορτή των Τριών Ιεραρχών

και Ημέρα Ελληνικών Γραμμάτων

Προς τους Σεβασμιωτάτους και Θεοφιλεστάτους Αρχιερείς, τους Ευλαβεστάτους Ιερείς και Διακόνους, τους Μοναχούς και Μοναχές, τους Προέδρους και Μέλη των Κοινοτικών Συμβουλίων, τα Ημερήσια και Απογευματινά Σχολεία, τις Φιλοπτώχους Αδελφότητες, την Νεολαία, τις Ελληνορθόδοξες Οργανώσεις και ολόκληρο το Χριστεπώνυμον πλήρωμα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής.

Προσφιλείς Αδελφοί και Αδελφές εν Χριστώ,

Η Εορτή των Τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου, στις 30 Ιανουαρίου, συνεορτάζεται με την Ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων καθώς η Εκκλησία τιμά με τον τρόπο αυτό τον υπέροχο συνδυασμό της Ελληνικής Γλώσσας και πολιτισμού με την Ορθόδοξο Πίστη και ζωή.

Οι Τρεις Ιεράρχες έζησαν στο Βυζάντιο τον 4ο αιώνα, εποχή κατά την οποία η Εκκλησία, μετά το διάταγμα των Μεδιολάνων το 312 μ.Χ., είχε την ελευθερία να εκφράζη την πίστη της ποικιλοτρόπως. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα οι Τρεις Ιεράρχες παρήγαγαν το μεγάλο έργο τους στους τομείς της θεολογίας, φιλοσοφίας, ρητορικής και παιδείας, χρησιμοποιώντας με υπέροχο τρόπο την Ελληνική Γλώσσα, και μάλιστα εμπλουτίζοντάς την.

Όταν εξετάζουμε το έργο του Βασιλείου του Μεγάλου, διακρίνουμε αμέσως ότι ήταν άνθρωπος εξαιρετικής μορφώσεως σε όλους τους επιστημονικούς τομείς, γίγας της θεολογίας και άριστος γνώστης της Ελληνικής Γλώσσας. Ανεγνώρισε την τεράστια σημασία της γνήσιας κλασσικής παιδείας ως παράγοντος για την καλλιέργεια της διανοήσεως και της εμπειρίας αναφορικά με τις πολιτισμικές και εκπαιδευτικές αξίες. Το γνωστό έργο του Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων παραμένει απαράμιλλος οδηγός για την αντιμετώπιση και τη μεγιστοποίηση της πνευματικής ωφελείας η οποία πηγάζει από τη μελέτη της κλασσικής Ελληνικής φιλολογίας.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος απετέλεσε επίσης υπέροχο παράδειγμα ανθρώπου κατέχοντος άρτια Ελληνική παιδεία. Στα εκτενή θεολογικά και ποιητικά έργα του, συναντούμε μία άνευ προηγουμένου χρήση της Ελληνικής Γλώσσας. Η εμβρίθεια της γνώσεώς του περί των διαφόρων μορφών της ήταν τόσο μεγάλη ώστε ήταν σε θέση να πλάθη νέες λέξεις για να εκφράζη με μεγαλύτερη ακρίβεια την Ορθόδοξη θεολογία, ικανότητα που του χάρισε τον τίτλο «Θεολόγος».

Ομοίως, δεν αποτελεί τυχαίο γεγονός το ότι η Εκκλησία τίμησε τον Άγιο Ιωάννη με τον τίτλο «Χρυσόστομος», χάριν της αξιοθαύμαστης ρητορικής του δεινότητος και του εξαιρετικού τρόπου με τον οποίον έκανε χρήση της Ελληνικής Γλώσσας. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος με τις χιλιάδες ερμηνευτικές σελίδες του επί των Αγίων Γραφών, είναι τόσο σύγχρονος στις ημέρες μας όσο ήταν και στον 4ο αιώνα. Το ερμηνευτικό του αυτό έργο καθώς και τα πάμπολλα κηρύγματά του, είναι ενδεικτικά της τεραστίας προσπαθείας του Χρυσοστόμου να προαγάγη την αληθινή και ουσιαστική παιδεία στο ποίμνιό του.

Αναλογιζόμενοι το παράδειγμα αυτών των Τριών Στύλων της Ορθοδοξίας, αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε την μεγάλη αξία της Ελληνικής παιδείας και, επιπλέον, τη σημασία της για τη ζωή μας. Αυτοί οι Οικουμενικοί Πατέρες και Διδάσκαλοι δεν εκόσμησαν την Εκκλησία μόνο με την ένταση της ποιμαντικής φροντίδος και αγιότητός των, αλλά επλούτισαν την Ελληνική Γλώσσα, τη θεολογία, τη ρητορική και την ποίηση, εστιάζοντας την προσοχή τους στο μήνυμα του Ευαγγελίου, στις διδασκαλίες της Εκκλησίας και στην κεντρικότητα του προσώπου του Χριστού. Καλούμεθα να εγκολπωθούμε αυτό το θαυμάσιο πρότυπο παιδείας και υπέροχης πίστεως ως έκφραση της βαθειάς αγάπης, δεσμεύσεως και κατανοήσεως της ουσίας του Ευαγγελίου.

Ο συνδυασμός της εορτής των Τριών Ιεραρχών με την Ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων αποτελεί πρόκληση για μας τους συγχρόνους Ελληνορθοδόξους: πρόκληση να τιμούμε την Ορθόδοξο Πίστη και την Ελληνική Γλώσσα και πολιτισμό μας με τους πλέον προηγμένους και δυνατούς τρόπους. Και ο Θεός, η πηγή της σοφίας και της αγάπης, ο Θεός των Τριών Ιεραρχών θα είναι οπωσδήποτε μαζί μας στην επιτυχημένη απάντησή μας στην πρόκληση αυτή.

Μετά πατρικής εν Χριστώ αγάπης,

† ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος

---------------------------------------

Σχόλιο του Παναγιώτη Τελεβάντου :

ΠΟΣΟΙ ΞΕΡΟΥΝ ΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΟΥ ΞΕΡΕΙ Ο ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ;

Πόσοι ξέρουν τα γράμματα που ξέρει ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος; Και δεν μιλάμε απλά για την Ομογένεια.!

Από την πρώτη στιγμή που γνώρισα τον Σεβασμιότατο εντυπωσιάστηκα από τον υψηλό δείκτη της νοημοσύνης του και τις απέραντες γνώσεις που κατέχει.

Αλλά το βαθμό της ευφυίας του δεν μπόρεσα να αντιληφθώ πλήρως πριν την κριτική που άσκησε στον κ. Γιανναρά όταν επισκέφθηκε την Νέα Υόρκη και μίλησε στην αίθουσα του καθεδρικού ναού της Αγίας Τριάδας.

Ο Σεβασμιότατος άκουε τον κ. Γιανναρά να αναπτύσσει τις θέσεις του και το μεταφραστή να αποδίδει στα Αγγλικά την ομιλία του κ. Καθηγητή. Ακολούθησε η υποβολή ερωτήσεων και στο τέλος ανέβηκε στο βήμα ο Αρχιεπίσκοπος για να απευθύνει - νομίσαμε - ένα σύντομο επίλογο.

Αντί αυτού τον ακούσαμε όλοι - κυριολεκτικά εμβρόντητοι - να αναιρεί βήμα προς βήμα τις θέσεις του κ. Γιανναρά με μια ομιλία η οποία χαρακτηριζόταν από την απολύτως νηφάλια και ορθολογικά δομημένη συγκρότησή της, τη δύναμη των επιχειρημάτων της και την to the point απολογητική της δύναμη.

Πότε μπόρεσε ο Σεβασμιότατος να οργανώσει τη σκέψη του και να δώσει μια τέτοια απάντηση στις θέσεις του κ. Γιανναρά “απορώ και εξίσταμαι και τον νουν καταπλήττομαι”.

Υπέροχη ανάπτυξη, λογικά κατοχυρωμένη μέχρι την τελευταία λέξη που άρθρωσε, πλούτος λόγου, και φανέρωση παιδείας που ελάχιστοι κατέχουν. Οχι μόνον στα θεολογικά πράγματα αλλά σε όλους του τομείς των ανθρωπιστικών σπουδών. Ιστορική επάρκεια, εις βάθος γνώση της φιλοσοφίας, ένας ωκεανός γνώσεων που ανέβλυσε σαν αρτεσιανό νερό. Και αυτά χωρίς να έχει τη δυνατότητα να κάνει καμιά προετοιμασία.!

Ενας δόκιμος θεολόγος θα ήταν δύσκολο να οργανώσει τέτοια απάντηση στις θέσεις του κ. Γιανναρά ακόμη και αν είχε στη διάθεσή του μια βδομάδα για να οργανώσει τις σκέψεις του και να τις αρθρώσει με τέτοια δύναμη λόγου και σοφίας.

Και όμως! Ο Σεβασμιότατος Αμερικής μπόρεσε να εκφωνήσει “τον προς Γιανναρά - Ευτρόπιο λόγο του” χωρίς καμία προετοιμασία ως άμεση απάντηση στις προκλήσεις που έθεσε με την ομιλία του ο κ. Καθηγητής.

Πόσοι μπορούν να κάνουν το ίδιο; Οχι μόνον στην Ομογένεια αλλά και Πανελλήνια;!

Ενας βαθύς μελετητής των Αγίων Πατέρων, ένας άνθρωπος με σπάνια θεολογική και θύραθεν παιδεία, ένας κληρικός που τιμά το ράσο και την αρχιερωσύνη που του εμπιστεύθηκε ο Κύριος.